مقایسه خلاقیت درکودکان آموزش دیده و آموزش ندیده شطرنج و رابطه آموزش شطرنج و خلاقیت در کودکان دبستانی شهر اصفهان

هدف از پژوهش جاری مقایسه نمرات میزان خلاقیت ومولفه های آن در دو گروه آموزش شطرنج و غیر آموزش دیده در کودکان دبستانی شهر اصفهان و همچنین بررسی رابطه بین میزان آموزش شطرنج و مولفه های خلاقیت درکودکان دبستانی شهر اصفهان بود. روش پژوهش از نوع علی- مقایسه ای و همبستگی بود. جامعه آماری کودکان آموزش دیده شطرنج در شهر اصفهان و نمونه گیری به صورت تصادفی در دو مرکز آموزش شطرنج در شهر اصفهان صورت گرفت. نمونه آماری در این پژوهش کودکان دبستانی بودند که حداقل به مدت یک ترم- معادل سه ماه- آموزش شطرنج دیده بودند. حجم نمونه برای گروه آموزش دیده شطرنج 63 نفردر نظر گرفته شد، علاوه بر این تعداد 63 نفر از کودکان که سابقه آموزش شطرنج و آشنایی با این بازی را نداشته اند نیز از میان دانش آموزان دبستانی شهر اصفهان به شیوه تصادفی جهت مقایسه انتخاب شدند. برای اندازه گیری متغیر وابسته یعنی خلاقیت، آزمون تفکر خلاق تورنس (فرم تصویری ب) به کار برده شد. هم چنین از آزمودنی ها تست هوش رنگی ریون کودکان گرفته شد. تفاوت میزان نمرات کلی خلاقیت در دو گروه آموزش شطرنج و غیر آموزش دیده در کودکان شهر اصفهان معنادار بود (062/0=p)، همچنین تفاوت میزان نمرات در مقیاسهای سیالی (028/0=p)، بسط (251/0=p)، انعطاف پذیری (008/0=p) و ابتکار (476/0=p) در دو گروه آموزش شطرنج و غیر آموزش دیده در کودکان شهر اصفهان نیز معنادار بود . نتایج آزمون مان- ویتنی که در متغیر های سیالی و انعطاف پذیری اجرا شد در هر دو مولفه با معنی داری (0001/0>p) این فرضیه ها را تایید می کرد. بین دو متغیر آموزش شطرنج و نمرات تمامی مقیاس های خلاقیت کودکان ازقبیل سیالی، بسط، انعطاف پذیری و ابتکار در رگرسیون خطی و انحنایی همبستگی معنی داری وجود داشت (0001/0>p) و ضریب همبستگی در رگرسیون خطی برای نمرات کلی خلاقیت (729/0=r)، سیالی (560/0=r)، بسط (553/0=r)، انعطاف پذیری (503/0=r) و ابتکار (605/0=r) بدست آمد.در نمرات خلاقیت تفاوت معنی داری بین دو گروه آموزش دیده و آموزش ندیده شطرنج وجود داشت و کودکان گروه آموزش دیده شطرنج میزان خلاقیت بیشتری را در تمام مولفه های خلاقیت از خود نشان دادند. همچنین نتایج نشان دادهر چه میزان آموزش شطرنج در کودکان افزایش یابد، میزان بروز رفتارهای خلاقانه در آنان نیز افزایش می یابد، این افزایش در تمام مولفه های خلاقیت دیده شد.